حضرت زهرا سلام الله علیها، نمونه بندگی خاص خدا بود، او حیات خویش را در آینه پیروی از امر خداوند متعال می دید. نمازها و دعاهای متعددی که از آن حضرت روایت گردیده، خود نمودی است بر زندگی حق مدارانه و سراسر بندگی آن بانوی یگانه. از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده: «هر زمان که زهرا در محراب عبادت به پیش گاه خداوند جل جلاله می ایستد، نور زهرا برای فرشتگان آسمان می تابد، آن گونه که نور ستارگان برای زمینیان روشن است، و خداوند عز وجل به فرشتگان خطاب می کند ای فرشتگان من! بنگرید به سرور کنیزانم زهرا، که چگونه در پیش گاه من ایستاده و بند بند اعضایش از ترس می لرزد و با جان و دل به عبادت من روی آورده است» .

منزلت والا در قرآن

در قرآن كریم نام هیچ یك از معصومین (علیهم السلام) غیر از پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) به طور صریح و روشن نیامده است. اما آیات زیادی در شان اهل بیت پیامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) است كه حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) یكی از مصادیق بارز آن می‌باشد.

1ـ قرآن کریم، ایشان را به نام کوثر نامیده است و در شان ایشان می‌فرماید: «انا اعطیناک الکوثر» «ما به تو، کوثر و خیر کثیر عطا فرمودیم».

2ـ خداوند متعال در آیه 33 احزاب، اهل بیت (علیهم السلام) و از جمله فاطمه زهرا سلام الله علیها را معصوم از هر گناه معرفی می‌کند و می‌فرماید: «اِنما یُرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا»

«همانا خداوند می‌خواهد هر گونه پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور كند و شما را از هر عیبی پاك و منزه سازد».

این آیه شریفه در شان اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) و از جمله زهرا (سلام الله علیها) که یکی از نورهای پنج گانه پاك است، می‌باشد. پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) پس از نزول این آیه به مدت شش ماه هرگاه برای اقامه نماز صبح از كنار خانه حضرت زهرا (سلام الله علیها) عبور می‌كرد، این آیه را تلاوت می‌فرمود تا همگان را از عظمت و شان این خاندان آگاه سازد.

3ـ فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، مصداق شب قدر است؛ «انا انزلناه فی لیلة القدر» «قرآن را در شب قدر نازل كردیم».

امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه می‌فرماید: «اللیلة فاطمةُ و القَدرُ الله؛ فمن عَرَفَ فاطمة حقَّ مَعرفَتِها فَقَد اَدَرك لیلة القَدر.» «مراد از لیل (شب)،فاطمه و مراد از قدر، خداوند است، هر كس فاطمه (سلام الله علیها) را آن چنان كه شایسته اوست شناخت پس شب قدر را درك نموده است». (بحارالانوار، ج 43، باب 30، ص 65)

درك شب قدر بسیار سخت و مشقت بار است و همچنین شناخت حضرت زهرا (سلام الله علیها) همراه با دشواری و سختی می‌باشد. لیلة القدر ظرف نزول آیات و نعمت های الهی است و حضرت زهرا (سلام الله علیها) هم ظرف وجودی امامت می‌باشد.

او محور اهل كسا و اول و آخر آن ها بود. چنان چه وقتی ملایكه پرسیدند: این هایی که این همه برای آن ها ارزش قایلی و آسمان و زمین و افلاك و سیارات را برای آن ها آفریدی، چه کسانی هستند؟ خطاب شد؛ «فاطمة و ابوها و بعلها و بنوها»

که در این حدیث قدسی شریف، چهار مرتبه به وجود نازنین بی بی دو عالم حضرت زهرا(سلام الله علیها) اشاره شده است: فاطمه، پدر فاطمه، شوهر فاطمه، فرزندان فاطمه و این منزلتی بس سترگ برای حضرتش است که فاطمه است و هم دخت رسول اسلام (صلی الله علیه و آله)، هم همسر اول امام شیعیان(علیه السلام)، و هم مادر دو امام(علیهما السلام) ، و نیز نسل پیامبر از طریق ایشان ادامه پیدا کرد.


برتر از فرشتگان و انبیا

فاطمه - سلام الله علیها - انسان است ولی تعبیرات دیگران، از جمله رسول خدا - صلی الله علیه و آله - درباره او تعبیر فرشته ای است در صورت انسان. رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: فاطمة خلقت حوریة فی صورة انسیة (بحار ج 43 ص 91) و بر اساس پاره ای از دیگر روایات او فوق فرشته است و حتی فرشتگان در خدمت او بودند، و از انفاس قدسیه اش بهره می گرفتند.

كدام فرشته است كه خدا را چون فاطمه - سلام الله علیها - با تمام وجود پرستیده باشد؟ و با آن همه علم و ایمان و اخلاص در پیش گاه او به خضوع و خشوع بایستد؟ و كدام فرشته است كه پیك الهی در ورود به آستانش از او اجازه بطلبد؟ روایات و اسناد ما نشان می دهند كه او حتی از فرشتگان مقرّب خدا هم برتر است و حتی فرشته مرگ در زمان رحلت رسول خدا - صلی الله علیه و آله - باید از او اجازه ورود بطلبد.

به نص بسیاری از احادیث و روایات فاطمه - سلام الله علیها - از بسیاری از انبیای گذشته افضل بود، و حتی روایات ما در این زمینه استثنایی قایل نشده اند. پاره ای از روایات گویند كه پیامبران حتی هم شان و همتای فاطمه - سلام الله علیها - در ازدواج نبودند و اگر علی نبود برای فاطمه - سلام الله علیها - كفوی نبود.

كوشش و تلاش انسان ها زمینه ساز اوج آن هاست و انسان در سایه آن تلاش ها می تواند قدرت توان گیرد و به پرواز در آید. در آدمی قدرت سیری است از منهای بی نهایت تا به اضافه بی نهایت. آن جا كه جای رشد است اگر آدمی در آن گام نهد تا اعلی علیین به پیش می رود، و به جایی می رسد كه فرشته وحی گوید: لو دنوت انمله لاحترقت؛ اگر به میزان گام مورچه ای قدم فراتر گذارم خواهم سوخت (به جای گاه بلند ثمّ دنی فتدلی فكان قاب قوسین اوادنی (آیه 8 سوره نجم) برسد.

و آن جا كه جای سقوط است اگر در آن افتد تا اسفل سافلین سقوط خواهد كرد. (ثم رددناه اسفل سافلین)

البته در گزینش دو مسیر حق انتخاب با خود انسان است. فاطمه - سلام الله علیها - راه اول را برگزید و همسر نوح طریق دوم را و دیگر انسان ها هم در بین دو مسیرند یا به این نزدیك تر اند و یا به آن.


محور خشم و خشنودی خداوند

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به فاطمه فرمود: ان الله یغضب لغضبک و یرضی لرضاک؛ همانا خداوند به خشم تو خشم می کند و به خشنودی تو خشنود می شود.

روایات در زمینه محوریت خشم و خشنودی حضرت فاطمه (سلام الله علیها) از طریق منابع شیعی و سنی بسیار است. روشن است کسی که جز خدا را در عالم نمی بیند و در برابر او تسلیم مطلق است و اراده ای جز اراده خداوند ندارد، قهرا رضای او رضای حق و خشم او خشم حق خواهد بود و او انسان کاملی است که رفتار و کردار او، امام و اسوه و حجت خلق خدا خواهد گشت.

منابع:

کتاب گلواژه آفرینش ـ سید ضیاء مرتضوی

در مكتب فاطمه (سلام الله علیها) - دكتر علی قائمی

سایت پژوهشکده باقرالعلوم (مطلبی از طیبه عطایی)

سایت اندیشه قم

منبه سایت: تبیان