در جریان هجرت پیامبر گرامی اسلام از مکه به مدینه آن حضرت در دهکده قبا نزدیک مدینه در خانه عمرو بن عوف فرود آمدند و در آنجا چند روزی منتظر ماندند. تا پسر عموی گرامیشان حضرت علی علیه السلام با همراهانشان به ایشان ملحق گردند.

در روز جمعه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم همراه امیر مومنان علیه السلام به میان قبیله بنی سالم بن عوف رفتند و در آنجا محدوده مسجدی را مشخص و قبله آن را نیز معین نمودند و هنگام ظهر در آن مکان خطبه خواندند و نماز جمعه را برپا داشتند که به قول تاریخ نویسان این نخستین نماز جمعه در تاریخ اسلام بود. بعدها این مسجد به مسجد قبا شهرت یافت.(1)

------------------------------------------
منبع:
الکافی ج 8 ص 340، بحارالانوار ج 19 ص 115.