نفوذ و معنویت ائمه شیعه بسیار بالا بود چرا که آن ها نه شمشیر داشتند و نه تبلیغات , ولى دل ها را داشتند . در میان نزدیك ترین افراد دستگاه هارون , شیعیان وجود داشتند .

حق و حقیقت خودش یك جاذبه اى دارد كه نمى شود از آن غافل شد . على بن یقطین وزیر هارون است , شخص دوم مملكت است , ولى شیعه است , اما در حال استتار , و خدمت مى كند به هدف هاى موسى بن جعفر ولى ظاهرش با هارون است . دو سه بار هم گزارش هایى دادند , ولى موسى بن جعفر با آن روشن بینى هاى خاص امامت زودتر درك كرد و دستورهایى به او داد كه وى اجرا كرد و مصون ماند .

چرا هارون دستور داد امام را بگیرند؟

براى این كه به موقعیت اجتماعى امام حسادت مى ورزید و احساس خطر مى كرد , با این كه امام هیچ در مقام قیام نبود , واقعا كوچك ترین اقدامى نكرده بود براى این كه انقلابى بپا كند ( انقلاب ظاهرى ) اما آن ها تشخیص مى دادند كه این ها انقلاب معنوى و انقلاب عقیدتى بپا كرده اند . وقتى كه تصمیم مى گیرد كه ولایت عهد را براى پسرش امین تثبیت كند , و بعد از او براى پسر دیگرش مامون , و بعد از او براى پسر دیگرش موتمن , و بعد علما و برجستگان شهرها را دعوت مى كند كه همه امسال بیایند مكه كه خلیفه مى خواهد بیاید مكه و آنجا یك كنگره عظیم تشكیل بدهد و از همه بیعت بگیرد , فكر مى كند مانع این كار كیست ؟ آن كسى كه اگر باشد وچشم ها به او بیفتد این فكر براى افراد پیدا مى شود كه آن كه لیاقت براى خلافت دارد اوست , كیست ؟ موسى بن جعفر . وقتى كه مى آید مدینه , دستور مى دهد امام را بگیرند . همین یحیى بر مكى به یك نفر گفت : من گمان مى كنم خلیفه در ظرف امروز و فردا دستور بدهد موسى بن جعفر را توقیف كنند . گفتند چطور ؟

امام کاظم (علیه السلام) در یك زندان به سر نبرد , در زندان هاى متعدد به سر برد . او را از این زندان به آن زندان منتقل مى كردند , و راز مطلب این بود كه در هر زندانى كه امام را مى بردند , بعد از اندك مدتى زندانبان مرید او مى شد .

اول امام را به زندان بصره بردند . عیسى بن جعفر بن ابى جعفر منصور , یعنى نوه منصور دوانیقى والى بصره بود . امام را تحویل او دادند كه یك مرد عیاش كیاف و شراب خوار و اهل رقص و آواز بود . به قول یكى از كسان او : این مرد عابد و خداشناس را در جایى آوردند كه چیزها به گوش او رسید كه در عمرش نشنیده بود . در هفتم ماه ذى الحجه سال 178 امام را به زندان بصره بردند , و چون عید قربان در پیش بود و ایام به اصطلاح جشن و شادمانى بود , امام را در یك وضع بدى ( از نظر روحى ) بردند . مدتى امام در زندان او بود . كم كم خود این عیسى بن جعفر علاقه مند و مرید شد .

موسی بن محمد می‌گوید: روزی یحیی بن اکثم را دیدم. او از من سوالاتی پرسید، پس نزد برادرم امام هادی (علیه‌السلام) آمدم و بین ما مباحثی رد و بدل شد که اطاعت او را بر من لازم و روشن ساخت. از ایشان پرسیدم: "قربانت گردم! یحیی ابن اکثم از من سوالاتی پرسیده و خواسته است تا به او جواب دهم.

دین اسلام سه ویژگی جامع، جهانی و جاویدان دارد. پیامبر(صلی‌الله‌ علیه‌ و‌ آله‌ و‌ سلم) و امامان نیز الگوهای جامع، جهانی و جاویدانند. هر یک از امامان (علیهم‌السلام) در عصر خویش برترین شخصیت جهانی بوده اند و همه فضایل و ارزش‌ها را با هم در سطح عالی داشته اند. امام رضا (علیه‌السلام) همین حقیقت را در تعریف «امام» آورده و فرموده‌اند: امام یکتای زمان خود است، هیچ کس به او نمی‌رسد و هیچ دانشمندی برابرش نیست و نظیری برای او پیدا نمی‌شود. بی‌درخواست و اکتسابی همه فضیلت‌ها را دارد و اختصاص او به همه فضیلت‌ها، الهی و از جانب خدای فضیلت‌دهنده بخشنده است. (1)

امام هادی(علیه‌السلام) برای حفظ اتحاد جامعه، تفرقه‌افکنان را طرد و آنان را که دارای اندیشه‌های منحرف بودند، به جامعه معرفی می‌کرد.

محمد بن عیسی می‌گوید: امام علی النقی(علیه‌السلام) در نامه‌ای به من نوشت: خدا علی حسکه قمی و قاسم یقطینی را لعنت کند! شیطان به نظر قاسم آمده و با القای سخنان فریبنده، او را مغرور کرده است.[1]

ابوموسی گوید: روزی نزد امام هادی (علیه السلام) رفته و عرض کردم: متوکل به من ستم می‌کند و اموالی را از من به جرم این که دوست دار شما هستم، گرفته است. اگر برای شما امکان دارد از او بخواهید تا دست از این کارهایش بر علیه من بردارد. امام (علیه السلام) فرمودند: اگر خداوند بخواهد، خواسته‌ات برآورده می‌شود.

فقط دروغ نگویید بقیه گناهان آزاد!

پیامبر اکرم در عمر پر برکتشان از هر فرصتی و کلامی به نحو احسنت در راستای اهداف الهی و رساندن افراد به کمال معنوی استفاده می نمودند و نکاتی را متناسب با آن موضوع ارایه می فرمودند تا بتوانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم با گفتار و رفتارهایشان مردم را هدایت کنند.

يكي از نكات روشن زندگي رسول اكرم (صلي الله عليه و آله) اين است كه درس ناخوانده و نزد هيچ معلمي نياموخته و با هيچ نوشته و كتابي آشنا نبود و عنايت ازلي براي اين كه آيت بودن اين كتاب و وحي بودنش بيشتر روشن شود نيز همين مساله بود.

مؤيد جهانى بودن تعليمات اسلامى آياتي از قرآن است كه از مفاد آن ها يك نوع اظهار بى اعتنايى به مردم عرب از نظر قبول دين اسلام استنباط مى شود و برخى از آيات قرآن مجيد كه نزول آن ها در مكه و در اوايل كار بعثت پيغمبر اسلام بوده است . همچنين همه اديان و مسلک هاي بزرگ جهان آن اندازه كه در سرزمين هاى ديگر مورد استقبال قرار گرفته اند در سرزمين اصلى كه در آن ظهور كرده اند مورد توجه واقع نشده اند.