زایران خانه خدا در مراسم عظیم حج از ظهر روز عرفه در صحرای عرفات وقوف می کنند، در غروب این روز به سمت مشعرالحرام می روند و خود را برای سایر مناسک با شکوه حج آماده می سازند. در روایتی چنین آمده است که حضرت زین العابدین علیه السلام در روز عرفه سائلی را دید که از مردم درخواست کمک می نمود. پس به او فرمود: وای بر تو، آیا در این روز هم از غیر خدا سوال و کمک می خواهی؟! حال آن که در روز عرفه بچه ها در شکم مادرشان هم مشمول رحمت الهی می شوند.(1)

شهادت حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام و جناب هانی بن عروه رحمه الله علیه

در روز نهم ذی الحجه سال 60 هجری قمری حضرت مسلم بن عقیل علیه السلام نماینده امام حسین علیه السلام در شهر کوفه و نیز جناب هانی بن عروه که به حمایت از حضرت مسلم برخاسته بود و ایشان را در منزل خود جای داده بود، به شهادت رسیدند.(2) مسلم بن عقیل علیه السلام که از شخصیت های برجسته و با تقوای زمان خویش به شمار می رفت، برای ارزیابی میزان وفاداری مردم کوفه به دستور امام حسین علیه السلام، راهی این شهر شد. چرا که مردم کوفه طی هزاران نامه از امام حسین علیه السلام دعوت کرده بودند.

آن ها در ابتدا به گرمی از مسلم بن عقیل علیه السلام استقبال کردند، اما هنگامی که عبیدالله بن زیاد لعنه الله علیه بر کوفه حاکم شد، کوفیان فریب وعده های دروغین او را خوردند. هم چنین به علت ترس و جهل دست از حمایت نماینده امام حسین علیه السلام کشیدند. از این رو حضرت مسلم علیه السلام به دست عاملان ابن زیاد گرفتار شد و سرانجام در اوج غربت و مظلومیت به شهادت رسید. در مظلومیت آن حضرت همین بس که هنگام جنگ از پشت بام ها دسته های نی را آتش می زدند و بر سر آن حضرت می ریختند. هم چنین زمانی که چشم ابن زیاد بر آن حضرت افتاد، زبان به جسارت بر امیرالمومنین علیه السلام، امام حسین علیه السلام و عقیل گشود و در بالای دارالعماره با لب تشنه سر از بدن نازنینش جدا کردند و بدنش را از بالای قصر به پایین انداختند. بعد از شهادت ریسمان به پای مبارکش بسته و در میان بازار کوفه می کشیدند. سپس بدن مبارکش را به دار زده و سر مطهرش را به دمشق فرستادند. در دفن بدن مطهر آن حضرت دو نظر است: یکی این که جمعی از قبیله هانی آمدند و بدن مطهر آن دو را دفن کردند. دیگر این که در نیمه شب زوجه میثم تمار به همراهی چند نفر از جمله همسر هانی بن عروه بدن ها را در کنار مسجد اعظم کوفه دفن کردند.(3)

شهادت جناب هانی بن عروه رحمه الله علیه

جناب هانی از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و از بزرگان و خواص شیعه و مخلصان در محبت امیرالمومنین علیه السلام به شمار می رفت و در جنگ های صفین، جمل و نهروان در خدمت آن حضرت بود. وی بزرگ طایفه مذحج بود و در قبیله خود نفوذ فراوانی داشت. هنگامی که اهل کوفه پیمان خود را شکستند و بی وفایی خود را نسبت به اهل بیت و مسلم بن عقیل علیه السلام ثابت کردند، جناب هانی آن حضرت را پناه داد. پس از آن محمد بن اشعث لعنه الله علیه خبیث، او و عده ای از شیعیان را دستگیر کرد. بعد از شهادت مسلم بن عقیل علیه السلام و شکستن سر و بینی جناب هانی توسط ابن زیاد ملعون، آن خبیث دستور داد سر جناب هانی را در بازار گوسفند فروشان از بدنش جدا کردند و با طنابی که به پای آن بزرگ وار بسته بودند، همراه با بدن جناب مسلم بن عقیل علیه السلام در بازار کوفه روی زمین کشیدند و سپس دار زدند.(4)

روز سد ابواب

در روز نهم ذی الحجه به دستور پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم همه درها و منازل اصحاب به طرف مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بسته شد، جز در خانه امیرالمومنین علیه السلام که به دستور خاص الهی آن را نبستند.(5) عده ای از اصحاب عرض کردند: یا رسول الله چرا همه درها جز در خانه علی علیه السلام را بستید؟ حضرت فرمودند: من تابع وحی پروردگار هستم. در روایتی دیگر آمده که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ضمن خطبه ای فرمود: ای مردم، خداوند متعال به موسی و هارون امر فرمود خانه هایی بنا کنند و کنار در آن خانه ها بیتوته نکنند، زن ها داخل آن ها نشوند، مگر هارون و ذریه او. علی بن ابی طالب علیه السلام برادر من به منزله هارون است برای موسی. پس برای احدی از زن ها و جنب حلال نیست که به مسجد من داخل شود. بعد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ایستادند و فرمودند: عده ای رضایت قلبی ندارند که علی بن ابی طالب علیه السلام در همه وقت و هر حالتی ساکن مسجد باشد، در حالی که آن عده بیرون شده اند. به خدا قسم که من آن ها را بیرون نکرده ام و علی علیه السلام را من ساکن مسجد قرار نداده ام! بلکه خداوند آن ها را بیرون نموده و علی را ساکن مسجد قرار داده است. منزلت او نزد من مانند منزلت هارون نزد موسی است. سپس در ادامه فضایل حضرت علی علیه السلام فرمودند: هر کس از این موضوع ناراحت است برود آن جا و اشاره به شام کردند.(6)

----------------------------------------

منابع:

1-مفاتیح الجنان،اعمال روز عرفه.
2-الارشاد،ج2،ص66. بحار الانوار،ج44،ص363.
3-الارشاد،ج2،ص66. بحار الانوار،ج44،ص363.
4-مراقد المعارف،ج2،ص318. منتخب التواریخ،ص294. فرسان الهیجا،ج2،ص139.
5-توضیح المقاصد،ص30.
6-علل الشرایع،ج1،ص262. تذکره الخواص،ص46.